Δευτέρα 13 Ιουνίου 2016

Δεν είναι παρά ένα ασήμαντο παιδί


Στο λύκο της ερήμου, ένα αγόρι Βεδουίνων ενηλικιώνεται στη σκληρότητα  του 1ου παγκοσμίου πολέμου. Στο eye in the sky ένα κορίτσι προσπαθεί να επιβιώσει στη μεταψυχροπολεμική Κένυα.
Τα κοινά στη θεματολογία των δύο ταινιών είναι πολλά. Μιλούν για το μουσουλμανικό κόσμο. Παιδιά κατέχουν ρόλους κλειδιά και στα δύο έργα. Τα παιδιά αυτά μεγαλώνουν σε επικίνδυνο περιβάλλον αλλά μέσα στην αγάπη της οικογένειας. Και τα δύο παιδιά θα εμπλακούν, χωρίς καθόλου να το επιδιώξουν, σε μία σύρραξη που καθόλου δεν αφορά τα ίδια.

Το βασικό κοινό στοιχείο των δύο ταινιών μοιάζει ολότελα συμπτωματικό. Σε κάποια στιγμή, ένας δυτικός θα αναρωτηθεί για την αξία της ζωής αυτών των παιδιών. Με τα ίδια ακριβώς λόγια και στις δύο περιπτώσεις, οι απαντήσεις θα ταυτιστούν: δεν είναι παρά ένα ασήμαντο αγόρι/κορίτσι.

Και οι δύο ταινίες είναι τεχνικά άρτιες. Με τελείως διαφορετικό τρόπο κι αισθητική προσέγγιση η καθεμιά, Διαθέτουν δυνατό καστ (άγνωστων αλλά εξαιρετικά εκφραστικών ηθοποιών η πρώτη, αστέρων σε μεγάλη φόρμα η δεύτερη) και στιβαρή σκηνοθεσία – ολόφρεσκης κοπής η πρώτη, συμβατικής αλλά αποτελεσματικής διαχείρισης η δεύτερη.
Εκεί σταματούν και τα κοινά τους σημεία.


Γιατί πέρα από τη χρονική και την τοπική απόσταση, η ματιά της πρώτης ταινίας διαθέτει  ιστορικό υπόβαθρο, ενώ της δεύτερης είναι μια αποσπασματική καταγραφή.
Το λιοντάρι της ερήμου μοιάζει με γουέστερν που με ελάχιστα λόγια χαρτογραφεί το πριν και το μετά. Τη φιλοσοφία των λαών της ερήμου, τις αρχές τους, την πίστη τους καθώς και τη στάση της δύσης. Κι ενώ η στάση των δυτικών ελάχιστα άλλαξε μετά από έναν αιώνα πολέμων, εκείνη των μουσουλμάνων μοιάζει να έχει ολότελα σαρωθεί σε σχέση με το πώς μας τους παρουσιάζουν ή πώς οι ίδιοι παρουσιάζονται σήμερα ή μοιάζει να αγνοούμε ή τουλάχιστον εγώ να αγνοώ πλήρως την κουλτούρα τους. 
Ο λύκος της ερήμου φωτίζει έναν κόσμο ελάχιστα γνωστό.

Στο eye in the sky καταγράφεται μόνο το τώρα χωρίς καμία εξήγηση. Άγγλοι και Αμερικάνοι μέσω drones, high tech κοριών, οθονών και υπολογιστών αμύνονται της ισλαμιστικής απειλής. Το ποιοι είναι οι καλοί και ποιοι οι κακοί είναι προσυμφωνημένο. Το γιατί κάποιοι γίνονται κακοί, ουδόλως απασχολεί. Κεντρικό σημείο του έργου είναι το ηθικό δίλημμα των καλών που ενώ διαθέτουν την τεχνολογία και μπορούν να καταφέρουν καίριο πλήγμα στους κακούς που δεν υπολογίζουν ούτε την ίδια τη ζωή τους, χάνουν χρόνο στο πινγκ πονγκ μεταξύ πολιτικών-στρατιωτικών για τη λήψη της τελικής απόφασης.

Με το τέλος του λύκου, ένιωσα γαλήνη. Όχι, δεν είχε happy end. Όλα τα πράγματα όμως κούμπωσαν στη θέση τους.

Με το τέλος του eye in the sky ένιωσα αηδία. Ίσως να φταίνε και κάποιες πολύ σκληρές σκηνές του έργου, που παρότι απεικονίζει αυτό που ενδεχομένως συμβαίνει στα χαμηλά επίπεδα της λήψης αποφάσεων, αυτό που πραγματικά θα συνέβαινε ή έχει ήδη συμβεί σε μια αντίστοιχη περίπτωση, όλα μοιάζουν λάθος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου